TIK na lekcjach języka obcego
Czy w szkole, w której pracujesz, wykorzystujesz technologię? Nie? To na co czekasz? 🙂
W niniejszym artykule omówię, jak można wykorzystywać TIK w trakcie nauczania języków obcych. Postaram się też wskazać praktyczne przykłady zastosowania TIK w edukacji oraz korzyści, jakie moim zdaniem wiążą się z nauczaniem z wykorzystaniem technologii. Zapraszam do lektury 😉
Spis treści:
- Jak wygląda typowa lekcja z wykorzystaniem TIK?
- Przykłady metod nauczania wykorzystujących TIK.
a) Metody podawcze
b) Metody aktywizujące
c) Grywalizacja
d) Praca projektowa
e) Webquest - Podsumowanie.
- Bibliografia, przydatne linki.
1. Jak wygląda typowa lekcja z wykorzystaniem TIK?
XXI wiek to czas, gdy technologia wkracza w każdy etap naszego życia. Mamy w kieszeni smartfony, na nadgarstkach niejednokrotnie nosimy smartwatche i smartbandy, kontaktujemy się za pomocą elektronicznych form komunikacji (SMS, e-mail), prowadzimy badania ankietowe online (Google Forms), podczas wyjazdu używamy nawigacji… Lista codziennych przykładów na wykorzystywanie przez nas technologii jest nieskończona. A jak to wygląda w dydaktyce?
(Źródło:
Marlena Plebańska, Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie, Barbara Halska
„Rola wykorzystania nowych technologii we współczesnych szkołach – rezultaty pierwszego etapu badań”, Warszawa 2016)
Według badań przeprowadzonych w Polsce w 2016 roku, w edukacji wciąż prym wiodą prezentacje multimedialne wyświetlane na projektorze, jednakże wielokrotnie pojawia się również rozwiązywanie zadań oraz praca z aplikacjami na tablicy interaktywnej. Na lekcjach również można spotkać pracę z komputerami oraz smartfonami/tabletami, jednakże, co ciekawe, aplikacje mobilne uzyskały wynik 0… Od badania minęło już trochę czasu, dlatego można mieć tylko nadzieję, że dzisiaj proporcje są trochę inaczej rozłożone, tzn. że więcej jest działania niż suchej prezentacji – uważam, że technologia na lekcji nie powinna być ograniczona tylko do pokazywania pokazu slajdów, bo prawdziwe nauczanie XXI wieku to działanie, a nie sucha teoria 😉
Gdy już mamy to za sobą, wróćmy jeszcze raz do ww. badania i do w pewnym stopniu kontrastujących z powyższymi wynikami odpowiedzi na inne pytanie:
(Źródło:
Marlena Plebańska, Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie, Barbara Halska
„Rola wykorzystania nowych technologii we współczesnych szkołach – rezultaty pierwszego etapu badań”, Warszawa 2016)
Podczas gdy odpowiedź na pierwsze z zacytowanych przeze mnie pytań mogła wskazywać, że nauczyciele wykorzystują technologię głównie w celu podawczym, to kolejne pytanie… przedstawia bardziej optymistyczny obraz lekcji XXI wieku. Widać w nim, że prym wiodą jednak metody aktywizujące, a drugimi z kolei są metody podawcze. Zaskakuje fakt, że inne rozwiązania uzyskały o wiele niższy wynik, dlatego też poniżej postaram się pokazać, jak większość z tych metod można wykorzystać na lekcji języka obcego.
2. Przykłady metod nauczania wykorzystujących TIK.
a) Metody podawcze
Prezentacje multimedialne i inne sposoby suchego przekazywania wiedzy dla ucznia są najmniej aktywizującymi sposobami na prowadzenie lekcji, jednakże można je wykorzystać z głową. Ja używam prezentacji głównie na początku (i końcu) lekcji, gdy omawiam z uczniami wcześniej opracowane przeze mnie cele:
Prezentację multimedialną podczas lekcji języka obcego można też wykorzystać podczas wprowadzania nowego słownictwa (np. slajdy ze słówkiem oraz zdjęciem). Oczywiście istnieje też inny sposób na wprowadzenie słówek, o którym piszę w dalszej części artykułu 🙂
b) Metody aktywizujące
Podobnie jak w rezultatach powyżej cytowanych badań, tak i na moich lekcjach bardzo popularne są wszelkiego typu metody aktywizujące. Są one o tyle ciekawe, że pozwalają uczniom na zdobywanie wiedzy i jej utrwalanie z wykorzystaniem znanym im z codziennego życia narzędzi. Na wyposażeniu sali dobrze jest też posiadać sprzęt interaktywny – ja na wszystkich swoich lekcjach w szkole, w której pracuję, mam dostęp do ekranu interaktywnego.
(Źródło: Ćwiczenia znalezione i/lub przygotowane przeze mnie na darmowej stronie LearningApps.org)
Pierwszym z świetnych narzędzi TIK do opracowywania metod aktywizujących jest strona LearningApps.org, na której można przygotować wiele niesamowitych i rozbudowanych ćwiczeń do wykorzystania na lekcji. Co ważne, nie trzeba ograniczać się tylko do (pokazanego powyżej) ekranu lub tablicy interaktywnej – te zadania uczniowie mogą również rozwiązywać na swoich telefonach, po zeskanowaniu kodu QR z ukrytym do nich linkiem. Zdecydowanie polecam 😉
(Źródło: Filmy interaktywne, które opracowałem do swoich kart pracy: Warsaw – The Spirit of Hope oraz The English-speaking world 3: New York City. Do przygotowania ćwiczeń wykorzystałem H5P, o którym piszę w artykule “H5P.org – narzędzie do tworzenia rozbudowanych lekcji interaktywnych?”)
W ramach swojej działalności na blogu, jak już zapewne wiesz, opracowuję różne międzyprzedmiotowe karty pracy wykorzystujące moją wiedzę na temat Inteligencji Wielorakich. Od niedawna staram się też ubogacić nowe i starsze zestawy filmami interaktywnymi, które stanowią zarazem swoisty klucz odpowiedzi XXI wieku! Dzięki wykorzystaniu ich na lekcji nie tylko mogę zaktywizować uczniów, ale i sprawdzić wspólnie z nimi odpowiedzi i wskazać, w której części nagrania dana odpowiedź się ukrywała 🙂
Kolejnym przykładem zastosowania przeze mnie metod aktywizujących jest wykorzystanie oprogramowania Open Sankore / Open Board. Jak widać powyżej, do jednego z zadań wyciąłem fragment tekstu z podręcznika a następnie poprosiłem uczniów o zakreślanie przykładów występujących w nim czasów, zgodnie z poleceniem 😉 Wyszła z tego niezła “surówka”, ale już na kolejnej lekcji widziałem, że takie rozwiązanie miało o wiele większy efekt niż typowe omówienie odpowiedzi z nauczycielem.
Ostatnie przykłady natomiast pochodzą z podręczników. Jako nauczyciele języków obcych mamy to szczęście, że różne wydawnictwa prześcigają się w opracowywaniu ćwiczeń interaktywnych do wydawanych przez nie książek – powyższe przykłady pochodzą z: Matura Repetytorium poziom rozszerzony, wyd. Express Publishing / Egis oraz My Perspectives 1, wyd. Nowa Era (do Perspektyw opracowałem rozkłady materiału dla wydawnictwa, a także przeprowadziłem w oparciu o nie 5 konferencji wydawniczych – w Gdańsku, Elblągu, Koszalinie, Szczecinie, Ciechanowie).
c) Grywalizacja
Kolejnym rozwiązaniem, które z łatwością można wykorzystać na lekcji języka obcego jest grywalizacja, zwana również gamifikacją. Ja ze swojej strony gorąco polecam quizy interaktywne Kahoot oraz Quizizz. Do tego typu grywalizacji z wykorzystaniem TIK konieczne są smartfony/tablety, dlatego też szczerze współczuję nauczycielom, w których szkołach wprowadzono pełny zakaz wykorzystywania tego typu urządzeń…
Obie platformy, zarówno Kahoot jak i Quizizz, są do siebie bardzo podobne. Zasadniczą różnicą jest to, że do gry w Kahoot potrzebujemy rzutnika lub ekranu, na którym wyświetlimy pytania… a do Quizizz nie – pytania są na ekranie telefonu. Kahoot oferuje też kilka innych trybów rozrywki – pomijając typowy quiz mamy też możliwość przygotowania rozsypanki wyrazowej (Jumble) a także ankiety.
d) Praca projektowa
Poza metodami aktywizującymi oraz grywalizacją, na języku obcym możemy wykorzystać TIK do wprowadzenia szeroko pojętej pracy projektowej. Dzięki zadaniom tego typu uczniowie nie tylko użyją języka w praktycznym i rozbudowanym konkteście, ale będą mieli możliwość wykazania się oraz opowiedzenia czegoś o sobie (co w prostej linii pozwoli nauczycielowi bardziej poznać każdego ucznia i, miejmy nadzieję, zachęci do tzw. personalizacji nauczania).
Jako przykład pracy projektowej ponownie użyję podręcznika My Perspectives 1, wyd. Nowa Era. Dlaczego? Ano dlatego, że autorzy tej książki zachęcają uczniów do wyzwań TIK, które oparte są właśnie na pracy projektowej. Powyższe zadanie sprawdziłem już na “żywym organiźmie” i uważam, że efekty były niesamowite ❤️
e) Webquest
TIKowa praca projektowa to nie tylko tworzenie prezentacji. Webquest, jako oddzielna odmiana tej formy zadania, również sprawdza się na lekcjach znakomicie i to właśnie go wplatam, najczęściej, w swoje karty pracy. Ogólne założenie Webquest polega na tym, że uczniowie, wykorzystując tylko internet (czyli medium im BARDZO znane!) odszukują informacje na dany temat a następnie wykorzystują znalezione informacje do wykonania zadania:
(Źródło: Moje karty pracy: Gdańsk – the City of Freedom and Solidarity oraz The English-speaking world 2 – Edinburgh)
Webquest można też zrealizować jako formę nauki słówek i korzystania z elektronicznego słownika. W moich kartach pracy znaleźć można zadania, które polegają na przetłumaczeniu słówek na język docelowy – nic nie stoi na przeszkodzie, aby uczniowie wykorzystali do tego celu słowniki internetowe.
3. Podsumowanie
TIK na lekcji języka obcego to świetna rzecz, do której mam nadzieję, że Ciebie zachęciłem. W artykule omówiłem tylko kilka metod pracy z wykorzystaniem technologii, skupiając się na tych przykładach, które sam wykorzystuję – nie wspomniałem o Flipped Classroom i eksperymencie, ponieważ (z różnych powodów) nie wykorzystuję tych metod na lekcji. W zacytowanym na początku wykresie pojawiło się również BYOD (Bring Your Own Device), o którym nie napisałem z uwagi na to, że… w większości szkół tak właśnie wygląda wykorzystanie technologii – na przyniesieniu przez ucznia własnego sprzętu. Uważam, że szkoły XXI wieku powinny być o wiele bardziej dofinansowane niż obecnie, a rządowe programy (typu Aktywna Tablica dla Szkoły podstawowej) są tylko kroplą w morzu potrzeb.
Dzięki za lekturę. Jeśli podobało Ci się to, co przeczytałeś lub przeczytałaś, zostaw komentarz poniżej i “lajka” na Facebooku. Jeśli natomiast masz jakieś uwagi – sekcja komentarzy jest Twoja, na pewno odpiszę i się do nich ustosunkuję 😉
4. Bibliografia, przydatne linki
Marlena Plebańska, Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie, Barbara Halska
„Rola wykorzystania nowych technologii we współczesnych szkołach – rezultaty pierwszego etapu badań”, Warszawa 2016- W artykule wykorzystano fragmenty podręczników wydawnictwa Pearson, Express Publishing oraz Nowa Era
- Zapraszam do lektury moich artykułów, między innymi:
H5P.org – narzędzie do tworzenia rozbudowanych lekcji interaktywnych?
Czym są Inteligencje Wielorakie i jaki mają one wpływ na edukację?
Nieskomplikowane narzędzia TIK, których używam w swojej codziennej pracy – część 1
Nieskomplikowane narzędzia TIK, których używam w swojej codziennej pracy – część 2
- Zachęcam również do wykorzystywania na lekcjach moich kart pracy, między innymi zacytowanych powyżej:
Warsaw – The Spirit of Hope
Gdańsk – the City of Freedom and Solidarity
The English-speaking world 2 – Edinburgh
The English-speaking world 3: New York City
Wpis wziął udział w akcji EduWeek #3 – wielkim wydarzeniu, w którym blogerzy publikują różne materiały i wpisy edukacyjne. Motywem przewodnim trzeciej edycji był rozwój nauczyciela 🙂
Zobacz inne wpisy: http://edublogi.pl/eduweek/3/
